Frituren optimaliseren dankzij pilootinfrastructuur

Industrie en onderzoekers innoveren frituurproces

Het Belgian Fries Pilot-project werd eind 2023 opgeleverd en staat nu open voor bedrijven om hun frituurproces bij te sturen en te optimaliseren. De pilootinfrastructuur in Kortrijk brengt de industrie en academische wereld samen om zo innovaties voor gefrituurde voedingsproducten te creëren.

Belgian Fries Pilot

Het EFRO-investeringsproject Belgian Fries Pilot liep van 2020 tot en met 2023, met het oog op het tot stand brengen van een productielijn voor het frituren van niet alleen aardappelen, maar voeding in het algemeen. De afgelopen jaren werd er dan ook heel wat apparatuur aangekocht, die de producten voorbehandelt, frituurt en dan invriest of afkoelt. Op deze manier kunnen de gefrituurde producten getest worden op allerlei factoren, van houdbaarheid tot krokantheid.

Dit project is een samenwerking van zowel industriële als academische spelers. De pilootinfrastructuur, gehuisvest in VEG-i-TEC (UGent campus Kortrijk), past dan ook binnen de opzet van Flanders' FOOD om overal in Vlaanderen pilootinfrastructuur uit te bouwen. De laatste jaren werd de roep hierom vanuit de industrie steeds luider. Bedrijven willen binnen een gecontroleerde en technologisch hoogstaande omgeving hun productieproces optimaliseren, zonder hun productie (gedeeltelijk) te moeten stilleggen.

Volgens Inge Arents, managing director bij Flanders' FOOD, is de ambitie dan ook duidelijk: "We zorgen ervoor dat voor alle mogelijke processen in de voedingsindustrie pilootinstallaties beschikbaar komen zodat bedrijven gemakkelijker kunnen innoveren en stappen zetten richting nieuwe processen. De beschikbaarheid van deze frituur- en bakinstallaties zal onze aardappel- en groenteverwerkers uitdagen om ook hun grenzen te verleggen. Voor bedrijven die toeleveren aan de sector biedt de infrastructuur mogelijkheden om hun innovaties op vlak van vetten en oliën te demonstreren aan vele verschillende kleine en grotere voedingsbedrijven." 

Toegankelijke pilootinfrastructuur

Dergelijke projecten moeten de kloof tussen laboratoria en de industriële schaal dichten. Labo's bieden vaak niet de werkelijke parameters die men op industriële schaal tegenkomt, terwijl fabrieken doorgaans op een te grote schaal en met weinig flexibele apparatuur werken. Pilootprojecten vormen een ideale tussenweg en volgen doorgaans een ketenbenadering, waarbij het te onderzoeken proces expliciet binnen een langere productielijn wordt gezien.

In Kortrijk worden aardappelen gewassen, geschild, gesneden, gedroogd, geblancheerd, gefrituurd en ten slotte ingevroren. Zelfs het uiteindelijke verpakken - met of zonder MAP - kan hier uitgetest worden. Deze processen worden continu gemonitord en kunnen aan de hand van heel wat parameters gedetailleerd ingesteld worden. Op termijn moet het ook mogelijk worden om de producten te coaten en vervolgens te frituren.

Frituren van aardappelen en meer

De infrastructuur is zodanig opgezet dat bedrijven en onderzoekers erg flexibel tewerk kunnen gaan. De installatie is dan ook geschikt voor diverse andere producten dan aardappelen, zoals fruit, noten en groenten, gevogelte, vlees, vis ... Concreet bestaat de frituurlijn uit de gekende fases, met eerst de droogoven en dan de bakoven. Apparatuur voor een coatinglijn zal op projectbasis gehuurd worden, zodat de mogelijkheden nog verder uitgebreid kunnen worden. Een afzuigventilator is aangesloten op de lijn om het frituren mogelijk te maken binnen de afgesloten testruimte.

De grote troeven van de pilootinfrastructuur zijn vooral de eerder vermelde flexibiliteit en mogelijkheid tot monitoring. Dit gebeurt zowel inline, online als offline. Door de vele gedetailleerde metingen kan men op verschillende plaatsen het productieproces bijstellen en zo het geheel optimaliseren. Bovendien worden water- en energiebeheer geïntegreerd in dit proces. Het spaarzaam omgaan met water is overigens een bijzonder punt van aandacht binnen VEG-i-TEC.

Van theorie tot praktijk

Nu de pilootinfrastructuur grotendeels afgewerkt is, is het de bedoeling dat de installatie optimaal rendeert. Onderzoekers zijn al volop aan de slag met nieuwe projecten (zoals Intelligent-FRY), terwijl de infrastructuur druk gesolliciteerd wordt vanuit de industrie. De vraag naar gereserveerde momenten om met de apparatuur te experimenteren is momenteel al groter dan het aanbod.

Bij interesse kunnen bedrijven polsen naar de mogelijkheden van de infrastructuur bij prof. Imca Schampers, van de onderzoeksgroep VEG-i-TEC aan de UGent. Voor meer informatie over de verschillende pilootinfrastructuren vanuit Flanders' FOOD kan u terecht bij Bart Van Damme (business services coördinator).

Intelligent-FRY
Dit project verricht onderzoek naar de optimaliseerbaarheid van meertrapsproductieprocessen in de voedingsindustrie. Het productieproces van voorgebakken diepvriesfriet fungeert hierbij als model, waarbij men de fysisch-chemische impact van elke industriële verwerkingsstap en de daarbij toegepaste parameters wil onderzoeken. Het uiteindelijke resultaat moet een generische, efficiënte experimentele ontwerpstrategie zijn voor het optimaliseren van typische complexe meerfasige en grondstof-lot-afhankelijke industriële productieprocessen in de voedingssector.

Het project biedt aanzienlijke valorisatieperspectieven voor producenten van diepgevroren voorgebakken friet. Vooral bedrijven die specifieke productieparameters willen optimaliseren en voedselverspilling willen beperken, zijn gebaat bij dit project. Vanuit VEG-i-TEC en Flanders' FOOD zoekt men dan ook nog partners vanuit de industrie om advies te geven over de projectresultaten. Contacteer Steven Van Campenhout voor meer informatie over deelname.